Dua ve Önemi
Dua kelimesi, “çağırmak, seslenmek, istemek; yardım talep etmek” mânasındaki
da‘vet ve
da‘vâ kelimeleri gibi masdar olup, “küçükten büyüğe, aşağıdan yukarıya vâki olan talep ve niyaz” anlamında isim olarak da kullanılır. Ayrıca Allah’a sunulacak talepleri sözlü veya yazılı olarak dile getiren metinlere de dua denilir. İslâm literatüründe ise Allah’ın yüceliği karşısında kulun aczini itiraf etmesini, sevgi ve tâzim duyguları içinde lutuf ve yardımını dilemesini ifade eder. Arapça’da kullanıldığı edatlara göre bir kimse için hayır duada veya bedduada bulunmak mânalarını da taşır.
Duanın ana hedefi insanın Allah’a halini arzetmesi ve O’na niyazda bulunması olduğuna göre dua kul ile Allah arasında bir diyalog anlamı taşır. Bunun gerçekleşmesi için önce Allah insanı kendi varlığından haberdar etmiş, insan da varlığını benimsediği bu yüce kudret karşısında duyduğu saygı ve ümit hisleri sebebiyle kendisinden daha üstün olanla irtibat ihtiyacını duymuştur. Dua böyle bir irtibat neticesinde insanın bir taraftan kendi ihtiyaç ve eksiklerinin telâfisini, diğer taraftan daha mükemmele ulaşmasını hedefleyen bir diyalog vasıtasıdır. Bir başka söyleyişle dua sınırlı, sonlu ve âciz olan varlığın sınırsız ve sonsuz kudret sahibi ile kurduğu bir köprüdür. Bu sebeple insan tarihin hiçbir döneminde duadan uzak kalmamıştır.
1. Çağırma, seslenme. “Peygamberin duasını aranızda herhangi birinizin diğerini çağırması ile bir tutmayın…” (Kur’an-ı Kerim 24/63) 2. Yalvarma, yakarma. “Orada Zekeriya, Rabb’ine dua etmiş: ‘Rabbim, demişti, bana katından temiz bir nesil ver. Sen duayı işitensin.” (Kur’an- Kerim 3/38) 3. İbadet. “Müminler, Allah ile beraber başka bir tanrıya dua etmezler. Hiçbir 62 kimseyi haksız yere öldürmezler ve zina da yapmazlar.” (Kur’an-ı Kerim 25/68) 4. Dileme, yardım isteğinde bulunma. “Dua, ibadetlerin özüdür.” (Hadis) 5. İbadet ve yakarma amacıyla okunan dinî metin. “Kim abdest aldıktan sonra: ‘Allah’tan başka ilah yoktur. O tektir ve ortağı yoktur. Mülk ve hamt yalnızca ona aittir ve onun her şeye gücü yeter.’ anlamına gelen ‘La ilahe illallahu vahdehu la şerike leh. Lehülmülkü velehülhamdü ve hüve ala külli şey’in kadir.’ duasını kıbleye yönelerek okursa onun için cennetin kapıları açılır.” (Hadis) 6. İnsanın, Allah’ın yüceliği ve büyüklüğü karşısında kendi zayıflığını kavrayıp ona yalvarması, şükretmesi, onu övmesi ve Allah’la her an beraber olduğunun bir göstergesi olarak onunla iletişim kurma eylemi. Kul duayı ya bir hayrın, iyiliğin ve nimetin kendisine verilmesi için ya bir bela ve kötülüğün, üstünden veya bulunduğu ortamdan kaldırılıp yok edilmesi için ya da Allah’a karşı bir ibadet, sevgi ve saygı ifadesi olarak yapar. Bütün insanlar için hayırlı şeyler istemek İslam dininde övülen bir davranıştır. İslam dini, insanın isteklerini Allah’a sunmadan önce dileğinin yerine getirilmesi için çalışıp gayret göstermesini ister. “Kullarım, beni sana sordukları zaman (de ki): Şüphesiz Ben onlara çok yakınım. Bana dua ettikleri zaman dualarını kabul ederim.” (Kur’an-ı Kerim 2/186)
----------------------
KAYNAK:MEB.Dini Terimler Sözlüğü,Sayfa:61-62
