Vitir Vacip Namazı
VİTİR NAMAZIVitir (vitr) Arapça'da çiftin karşıtı olan "tek" anlamındadır. Hz. Peygamber,
günün kılınan son namazının tek (vitr) olmasını tavsiye ve teşvik etmiş
(Müslim, “Salâtü'l-müsâfirîn”, 53) ve kılınma vaktine ilişkin olarak da sabah
namazının sünnetinden biraz önceki vakti, yani sabah namazı vaktinin girmesine
yakın bir vakti önermiş (Tirmizî, “Vitr”, 12; Ebû Dâvûd, “Vitr”,
, bununlabirlikte gece uyanamayacağından endişe edenlerin yatmadan önce kılabileceklerini
belirtmiştir (Müslim, “Salâtü'l-müsâfirîn”, 21).
Ebû Hanîfe vitir namazının vâcip olduğunu söylerken, Ebû Yûsuf ve
Muhammed ile diğer üç mezhep imamı bunun müekked sünnet olduğunu
söylemişlerdir. Vitir namazının vakti, yatsı namazının sonrasından fecrin
doğmasına kadardır. Ebû Yûsuf ve Muhammed'e göre, fecirden sonra kılınmaz.
Mâlik, Şâfiî ve Ahmed'e göre ise, sabah namazını kılmadığı müddetçe,
fecirden sonra da vitir namazı kılınabilir.
Vitir namazı Hanefîler'e göre akşam namazı gibi bir selâmla kılınan üç
rek‘attan ibaret olup akşam namazından farkı, bunun her rek‘atında Fâtiha
ve ardından bir sûre ve son rek‘atta rükûdan önce tekbir alınarak Kunut
duası okunmasıdır. Bu tekbiri almak ve Kunut duasını okumak Ebû Hanîfe'ye
göre vâciptir ve hangisi terkedilse sehiv secdesi gerekir. Ebû Yûsuf ve
Muhammed'e göre Kunut duası okumak sünnettir.
Mâlik, üç rek‘at vitir namazı kılmayı müstehap görmüştür. Bu üç rek‘atın
arası selâmla ayrılmalıdır, yani her birinde selâm verilmelidir. Mâlikîler'e
göre vitir bir rek‘at olarak da kılınabilir.
Vitir namazı binek üzerinde kılınabilir, binek nereye yönelirse yönelsin,
sakınca yoktur. Çünkü Hz. Peygamber bunu binek üzerinde kılmıştır. Bu
husus, vitir namazının farz olmadığına da gerekçe yapılmaktadır. Şöyle ki;
Hz. Peygamber hiçbir farz namazı binek üzerinde kılmadığı halde, vitiri binek
üzerinde kılmıştır. Öyleyse vitir namazı farz değildir.
Hanefîler'e göre Kunut duası sadece vitir namazında okunur. Şâfiî ve Mâlik'e
göre, her zaman sabah namazının farzında rükûdan sonra ayakta Kunut
duası okunabilir. Bu Kunut duası, Mâlikîler'e göre müstehap, Şâfiîler'e göre
sünnettir. Sabah namazında Kunut duasını okuyan bir Şâfiî veya Mâlikî imama
uyan Hanefî, susup bekleyebileceği gibi içinden Kunut duasını da okuyabilir.
Vitir namazı, müstakil bir namaz olduğu için yatsı namazıyla birlikte kazâya
kaldığı vakit kazâ edilmesi gerekir.
Kunut duası:
Allâhümme! İnnâ nesteînüke ve nestağfiruke ve nestehdîk; ve
nü'minü bike ve netûbü ileyke ve netevekkelü aleyke ve nüsnî
aleyke'l-hayra kullehü neşkuruke, velâ nekfüruk; ve nahleu ve
netrukü men yefcüruk.
Allâhümme! İyyâke na‘büdü ve leke nüsallî ve nescüdü ve ileyke
nes‘â ve nahfidü nercû rahmeteke ve nahşâ azâbek. İnne azâbeke
bi'l-küffâri mülhık.
Bu duayı okuyamayan kimse "Rabbenâ âtinâ" duasını okur veya üç kere
"Allahümmağfir lî" veya üç kere "Yâ Rabbi" der.
Vitir namazı tek kılınır. Cemaatle kılınması sadece ramazan ayına mahsustur.
Diğer günlerde vitir namazını, yatsı namazını kılıp uyuduktan sonra
gecenin sonuna doğru kılmak daha faziletli olmakla birlikte ramazanda cemaatle
kılmak gecenin sonuna bırakmaktan evlâdır.